Treść strony PROCEDURA ZOBOWIĄZANIA DO LECZENIA ODWYKOWEGO
Podstawę prawną zobowiązania do leczenia stanowią art. 24 - 36 ustawy z dnia
26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
Procedurę wdraża się wobec osób uzależnionych od alkoholu, które w związku z nadużywaniem alkoholu powodują rozkład życia rodzinnego, demoralizację małoletnich, uchylają się od obowiązku zaspokajania potrzeb rodziny albo systematycznie zakłócają spokój lub porządek publiczny. Oznacza to, że sam fakt uzależnienia od alkoholu nie może stanowić samoistnej podstawy do zobowiązania danej osoby do podjęcia leczenia odwykowego, lecz muszą towarzyszyć temu także określone negatywne zachowania w sferze społecznej.
OGÓLNY SCHEMAT PROCEDURY ZOBOWIĄZANIA DO PODJĘCIA LECZENIA ODWYKOWEGO
1) Przyjęcie zgłoszenia o przypadku wystąpienia nadużywania alkoholu z jednoczesnym wystąpieniem przesłanek z art. 24 ustawy.
Do przyjęcia zgłoszenia i wszczęcia postępowania zobowiązana jest Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (zwana dalej GKRPA) właściwa dla miejsca zamieszkania lub pobytu osoby, której dotyczy postępowanie.
Każdy może złożyć zawiadomienie rozpoczynające procedurę. Osoba lub instytucja zawiadamiająca GKRPA w Strykowie o konieczności podjęcia działań w ramach procedury nie staje się stroną w procedurze oraz w postępowaniu sądowym – nie przysługuje jej uprawnienie do wycofania wniosku, nie ma dostępu do gromadzonych materiałów, nie może wnieść apelacji od wydanego postanowienia sądowego.
Przedmiotowe zawiadomienie w postaci wniosku należy złożyć w Urzędzie Miejskim w Strykowie przy ul. Tadeusza Kościuszki 29 – pokój nr 5 (nad Ośrodkiem Zdrowia) u Pani Anny Majchrzak lub podczas pełnienia dyżurów przez członków GKRPA w Punkcie Konsultacyjnym w Strykowie przy ul. Tadeusza Kościuszki 31 (I piętro-wejście od podwórza).
W takim wniosku należy opisać wszystkie fakty, które pozwolą Komisji uzasadnić przesłanki konieczne do uruchomienia procedury, czyli podejrzenie uzależnienia oraz przynajmniej jedną z przesłanek wskazanych w ustawie. Należy opisać sposób picia tej osoby, np. „mąż prawie codziennie przychodzi do domu pod wpływem alkoholu”, „od kilku miesięcy widzę, że żona ukrywa w domu, w różnych miejscach, alkohol i wypija go w ukryciu, odmawia także wszelkich rozmów na ten temat”, „u męża zdarza się kilkudniowe picie, tzw. ciągi, zamyka się wtedy w pokoju i pije”. Należy również opisać, jak osoba uzależniona zachowuje się po alkoholu, jak jej picie wpływa na rodzinę, czy świadkami są dzieci, czy widzą pijanego rodzica. Wniosek taki należy czytelnie podpisać. GKRPA nie jest zobowiązana do rozpatrywania pism anonimowych.
Po otrzymaniu wniosku o zobowiązanie do poddania się leczeniu odwykowemu następuje jego rozpatrzenie pod względem zasadności prowadzonej procedury.
2) Zaproszenie na rozmowę osoby, co do której wpłynęło zgłoszenie i pouczenie jej o konieczności zaprzestania działań wymienionych w art. 24 ustawy i poddania się leczeniu odwykowemu.
GKRPA nie posiada instrumentów prawnych do zobowiązania osoby, co do której wpłynęło zgłoszenie, aby przyszła na spotkanie. Może jedynie zaprosić taką osobę na rozmowę. W sytuacji, gdy osoba stawi się na posiedzenie i nie neguje problemu alkoholowego, GKRPA stara się ją zmotywować do rozpoczęcia leczenia i zmiany swojej postawy jednocześnie wskazując ośrodki, w których może uzyskać pomoc w formie konsultacji, terapii stacjonarnej lub ambulatoryjnej.
W przypadku, gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że osoba zaproszona na rozmowę motywującą znajduje się pod wpływem alkoholu, Komisja odstępuje od prowadzenia rozmowy oraz wyznacza kolejny terminu spotkania.
W sytuacji, gdy osoba nie stawi się na posiedzenie, nie wstrzymuje to dalszej procedury. Wówczas Komisja kieruje takie zaproszenia dwu-, trzykrotnie, żeby dać szansę osobie uzależnionej na przyjście.
Komisja może zaprosić również na rozmowę wnioskodawcę, w celu uściślenia złożonego wniosku czy złożenia dodatkowych wyjaśnień, które pomogą w podjęciu dalszych decyzji i kroków przez GKRPA.
W przypadku, gdy osoba w stosunku do której wpłynął wniosek o wszczęcie procedury, stawia się przed GKRPA, ale neguje nadużywanie alkoholu, albo nie zgadza się na dobrowolne poddanie się leczeniu, a z otrzymanego wniosku wynika, że jest wysoce prawdopodobne, iż osoba, którą zgłoszono, nadużywa alkoholu i są spełnione przesłanki społeczne, określone w art. 24 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, tj. dochodzi do rozkładu życia rodzinnego lub demoralizacji małoletnich, uchylania się od zaspokajania potrzeb rodziny oraz systematycznego zakłócania spokoju lub porządku publicznego, to GKRPA kieruje uczestnika postępowania na badanie przez biegłego w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania rodzaju zakładu leczniczego.
W sytuacji, gdy z zawiadomienia nie wynika, że doszło do spełnienia przesłanek społecznych oraz przesłanki nadużywania alkoholu, a brak kontaktu z wnioskodawcą, jak i uczestnikiem uniemożliwia przyjęcie odmiennej interpretacji, wówczas GKRPA może rozważyć możliwość umorzenia postępowania.
3) Skierowanie na badanie w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu.
W przypadku podjęcia decyzji o skierowaniu uczestnika postępowania na badanie przez biegłych (psycholog lub specjalista psychoterapii uzależnień i psychiatra) w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu, GKRPA informuje osobę o miejscu i terminie przedmiotowego badania, na które osoba powinna się zgłosić.
Gdy osoba kierowana na badania nie zgłasza się na terminy wyznaczonych badań, GKRPA kieruje wniosek do Sądu o zastosowanie obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu bez przedmiotowej opinii. W takim przypadku, Sąd wydaje postanowienie o doprowadzeniu na badanie biegłych przez Policję.
4) Przygotowanie dokumentacji związanej z postępowaniem sądowym (art. 26 ust. 3 ustawy).
W skład przygotowanej przez GKRPA dokumentacji wchodzi opinia wydana przez biegłych (jeżeli badanie przez biegłego zostało przeprowadzone), protokół z rozmowy z osobą zgłaszającą do komisji przypadek nadużywania alkoholu, protokół z rozmowy z osobą uzależnioną od alkoholu (o ile do takiej rozmowy doszło), protokoły z posiedzeń, na które nie stawiła się osoba zgłaszająca czy też sam uczestnik z informacją potwierdzającą jej nieobecność czy informacją potwierdzającą niestawienie się uczestnika na badanie przez biegłych oraz inne informacje w sprawie.
5) Złożenie wniosku o wszczęciu postępowania do sądu rejonowego właściwego dla miejsca zamieszkania lub pobytu osoby, której postępowanie dotyczy (art. 26 ust. 3 ustawy).
Do Sądu kierowane są również wnioski w przypadkach, gdy osoba zgłosi się na badanie, lekarze stwierdzą zespół uzależnienia od alkoholu, ale osoba nie podejmie leczenia odwykowego i nie zaprzestaje spożywania alkoholu, czyli w każdym przypadku, gdy leczenie nie przebiega prawidłowo.
Wniosek o zastosowanie obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu wraz z całą zebraną dokumentacją wysyłany jest do Sądu Rejonowego w Zgierzu, III Wydział Rodzinny i Nieletnich. Wniosek przesyła się wraz z odpisem i opłatą od wniosku o wszczęcie postępowania nieprocesowego.
Jednakże, biorąc powyższe pod uwagę GKRPA podchodzi do każdego przypadku indywidualnie. W przypadkach, gdy z zebranej dokumentacji wynika, że sytuacja wymaga podjęcia pilnych kroków, Komisja może skrócić opisaną powyżej procedurę.
